DORA- studie (Prostaatkanker)

Onderzoek naar een nieuwe behandeling voor patiënten met uitgezaaide prostaatkanker: chemotherapie (docetaxel) in combinatie met radium-223.

Doel onderzoek

Deze studie vergelijkt een behandeling met docetaxel in combinatie met radium-223* met de standaardbehandeling met alleen docetaxel. Er wordt onderzocht of de nieuwe behandeling:

de overleving verder verbetert;
de ziekte verder vertraagt;
pijnklachten beter worden verlicht.

Docetaxel is een hoeksteen bij de behandeling van patiënten met uitgezaaide castratieresistente prostaatkanker. Het wordt eens per 3 weken per infuus toegediend gedurende 10 kuren. Er is met zekerheid aangetoond dat het middel leidt tot klachtenvermindering, behoud van kwaliteit van leven en levensverlenging. Inmiddels is voldoende duidelijk onderscheid te maken welke patiënt baat heeft bij de behandeling en bij dit minder waarschijnlijk is, zodat tegenwoordig na 3 kuren een beslissing kan worden genomen bij wie de behandeling wordt voortgezet tot 10 kuren.

*Toelichting radium-223:
Radium-223 is een radioactieve stof, dat wordt toegediend door de afdeling Nucleaire geneeskunde. Radium wordt in het lichaam voornamelijk in uitzaaiingen in het skelet opgenomen. Als gevolg daarvan worden deze uitzaaiingen zeer lokaal bestraald. Het doel van de bestraling is het vernietigen van tumorcellen en daardoor het verkleinen van de uitzaaiingen. Op deze manier wordt de ziekte geremd. Het is aangetoond dat radiumtherapie bij patiënten met vergevorderde prostaatkanker die niet meer gevoelig is voor hormoonbehandeling, kan leiden tot een langere overleving met ook een betere kwaliteit van leven.

Bij 80% van de patiënten die in aanmerking komen voor behandeling met docetaxel is de ziekte geheel of grotendeels gelokaliseerd in de botten. De combinatie van docetaxel met Radium-223 is dan ook rationeel en bij een eerste onderzoek naar doseringen en werkzaamheid is gebleken dat de combinatie goed haalbaar is en de eerste gegevens lijken gunstig. Daarom wordt nu een vergelijkend onderzoek ingezet waarin de combinatie wordt vergeleken met de standaard; docetaxel alleen, (waarbij eventueel later in het ziektebeloop nog een behandeling metRadium-223 mogelijk is)

Wordt er geloot?

Ja. Deelnemende patiënten worden door loting verdeeld in verschillende groepen. Alle groepen worden met elkaar vergeleken. Patiënten weten vooraf niet in welke groep ze terechtkomen.

Voorwaarden

De voorwaarden voor deelname aan dit onderzoek zijn onder andere:

Patiënten met prostaatkanker, die is uitgezaaid naar de botten.
Uitzaaiingen naar andere plaatsen zijn niet per se uitgesloten, maar de uitzaaiingen in de botten dient op de voorgrond te staan.
Behandel indicatie voor docetaxel chemotherapie.
Patiënten hebben voldoende algemene lichamelijke conditie.

De arts beoordeelt aan de hand van de medische gegevens of patiënten daadwerkelijk voor dit onderzoek in aanmerking komen.

Behandeling

Deelnemende patiënten worden door loting verdeeld in 2 groepen. Deze groepen worden met elkaar vergeleken. Patiënten weten tijdens het onderzoek in welke groep ze zitten.

Groep A:

Krijgt docetaxel 75 mg/m2 1x in de 3 weken toegediend via een infuus voor 10 doses.
Krijgt als ondersteunende middelen prednison en dexamethason.

Groep B:

Krijgt docetaxel 60 mg/m2 wordt elke 3 weken voor 10 doses via een infuus toegediend.
Krijgt ondersteunende middelen prednison en dexamethason.
Radium-223 wordt toegediend (6 injecties) met tussenpozen van 6 weken.
Bij de combinatie (eens per 6 weken) vindt de behandeling plaats op dezelfde dag.

De behandeling wordt gestopt als

Er aanwijzingen zijn voor ziektetoename of indien de nadelige gevolgen van bijwerkingen voor de patiënt groter zijn dan de mogelijke voordelen.
De patiënt zelf besluit te stoppen.

Bijwerkingen

Iedere behandeling kan bijwerkingen hebben.

Vaak voorkomende bijwerkingen van docetaxel zijn:

laag aantal rode bloedcellen (bloedarmoede)
laag aantal witte bloedcellen
infectie
vocht vasthouden
pijn of gevoelloosheid in handen en voeten (neuropathie)
haaruitval
veranderingen in de nagels
misselijkheid
diarree
ontstoken en pijnlijke mond
vermoeidheid

Vaak voorkomende bijwerkingen van radium-223 zijn:

misselijkheid en braken
diarree
zwelling van voeten, enkels en benen (oedeem)
bloedarmoede
laag aantal witte bloedcellen – deze cellen bestrijden infectie. Als de aantallen erg laag worden, kan de patiënt gevoelig worden voor infectie;
laag aantal bloedplaatjes– dit kan bloeduitstortingen of bloedingen veroorzaken. Sommige patiënten kunnen transfusies van bloedplaatjes nodig hebben;
vermoeidheid
duizeligheid
kortademigheid
botpijn

Vooralsnog lijken de bijwerkingen van de toevoeging van Radium-223 aan de iets lagere dosis docetaxel even goed verdraagbaar als docetaxel alleen.

Extra belasting voor patiënt

Extra testen (botscan, röntgenopname of CT- en/of MRI-scan)
Extra bloedonderzoek
Mogelijke bijwerkingen die aan de orde komen in het onderzoek, zo is het bv denkbaar dat de combinatie toch vaker leidt tot verminderde weerstand en koorts, wat pas duidelijk wordt indien rechtstreeks vergelijking kan worden gemaakt met de behandeling met docetaxel alleen.

Deelnemende ziekenhuizen

Onderstaande ziekenhuizen nemen deel aan het onderzoek. Het kan zijn dat uw ziekenhuis niet genoemd wordt, maar wel aan het onderzoek deelneemt. Informeer hiernaar bij uw arts.

Amphia Ziekenhuis, BREDA
Antoni van Leeuwenhoek (AVL) / NKI, AMSTERDAM
Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis, NIJMEGEN
Erasmus MC, ROTTERDAM
Franciscus , ROTTERDAM
HMC , DEN HAAG-LEIDSCHENDAM
Isala , ZWOLLE
Maasstad Ziekenhuis, ROTTERDAM
Noordwest Ziekenhuisgroep, ALKMAAR
St. Antonius Ziekenhuis , NIEUWEGEIN
ZGT, ALMELO-HENGELO

Onderzoeksgegevens

Wetenschappelijke titel

Phase III Trial of Docetaxel vs. Docetaxel and Radium-223 for Metastatic Castration-Resistant Prostate Cancer (mCRPC)

Kankersoorten

prostaatkanker

Fase trial

III

Status

open (sinds: 23 mei 2019)

Maximaal aantal patiënten

738: waarvan in Nederland 200

Sponsor / verrichter

Memorial Sloan Kettering Cancer Center

Principal Investigator

Michael Morris, MD, Memorial Sloan Kettering Cancer Center

Coördinator

Prof. dr. R. de Wit, internist-oncoloog, Erasmus MC

Onderzoeksgroep

DUOS

Goedkeuring

Het onderzoek naar deze nieuwe behandeling is getoetst door een erkende medisch-ethische toetsingscommissie. Deze heeft geoordeeld dat het verantwoord is om de medewerking van patiënten te vragen. Voor meer informatie zie: CCMO

Vermelding in trialregister:

Register CCMO: NL67246.028.18
Trialregister Engels: NCT03574571

Meer informatie

Nederlandse titel
Fase III-onderzoek naar docetaxel vs. docetaxel en radium-223 voor gemetastaseerde castratieresistente prostaatkanker (mCRPC)

Extra informatie
Kijk op DUOS - DORA voor meer informatie over dit onderzoek.